Thêm cơ hội vươn xa cho đặc sản nem chả Chợ Huyện

Đặc sản truyền thống nổi tiếng

Anh Trần Quốc Hưng (32 tuổi), chủ cơ sở nem Bốn Lai nổi tiếng tại Chợ Huyện (Thôn Hanh Quang, xã Phước Lộc) cho biết nghề làm nem truyền thống đã truyền lại cho anh đã đến đời thứ ba. Theo lời anh kể, ông nội quá cố của anh, tên Trần Võ, từng làm chủ quán nem Bảy Ù ở chợ Huyện vang danh một thời, nếu còn trên dương thế tuổi ông cũng phải hơn 100. Mà nghề nem đã tồn tại  từ trước đó nữa.

Tinh hoa ẩm thực thấm đượm trong “công nghệ” làm ra một chiếc nem. Thịt heo tươi, được chọn trực tiếp, lấy nóng từ lò mổ về, lau sạch bằng khăn, không rửa nước. Người làm nem lọc thật sạch mỡ, gân, bạc nhạc, thái mỏng, sau đó bỏ vào cối đá giã. Chày được làm bằng gỗ săn chắc, để không sức, mẻ khi giã, tuyệt đối không để dăm gỗ lẫn vào thịt. Giã độ 20 phút, khi thịt làm nem nhuyễn, người chế biến thêm vào các loại gia vị tiêu, tỏi, muối, đường… theo công thức gia truyền. Đặc biệt, nem ngon là loại nem không có hàn the nhưng vẫn vừa giòn, vừa dẻo. Sau đó, thịt làm nem được vo thành viên trước khi gói. Đầu tiên, mỗi chiếc nem được gói bằng một đến hai chiếc lá ổi vì vị lá ổi làm miếng nem thơm vị đặc biệt, lá ổi vừa có lợi cho đường ruột, lại có tác dụng hút ẩm, giữ cho thịt nem lâu hỏng. Sau đó, nem được gói bằng lá chuối chát có tác dụng giữ cho nem tươi lâu, không lên mốc. Nem gói xong để khoảng 3 ngày thì “chín”, đã có thể dùng được. Lúc bóc ra, miếng nem đỏ hồng, rất bắt mắt, mùi thơm lại có vị chua dìu dịu. Nghề làm nem khá vất vả, người giã nem phải có sức khoẻ tốt; người làm phải dậy từ rất sớm chọn thịt, sau đó tất tả tìm lá ổi, lá chuối tươi để kịp gói. Nem truyền thống có hai loại, nem chiếc và nem cây (một cây nặng nửa kg). Anh Hưng cho biết, “công nghệ” làm nên thương hiệu nem Chợ Huyện không thay đổi gì từ thời ông nội anh đến giờ. Đó là cách mà người làm nem bản địa giữ được chất lượng cũng như danh tiếng đặc sản do mình làm ra.Chả lụa Chợ Huyện nguyên liệu chính là làm bằng thịt heo nạt nguyên chất giãnhuyễn, không pha hóa chất tạo dai, giòn nhưng vẫn tạo được hương vị thơm và dai, rất ngon.

Hiện nay, một “phố nem- chả” đã hình thành kéo dài khoảng 1 km dọc Quốc lộ 19 xung quanh trung tâm Chợ Huyện xưa tại thôn Hanh Quang. Theo ông Nguyễn Thành Phú - Phó Chủ tịch UBND xã Phước Lộc, “phố nem- chả” Chợ Huyện đã hình thành từ lâu nhưng trở nên sầm uất trong khoảng vài năm trở lại đây. Cùng với phố ẩm thực là sự hình thành các dịch vụ vệ tinh cung cấp thịt heo, bò, rau, gia vị và hàng loạt nguyên phụ liệu cung cấp cho việc sản xuất nem cũng như nhiều món mới như tré, bánh cuốn, nem nướng, bún thịt nướng... Với gần 30 cơ sở sản xuất nem chả gia truyền và hơn 50 quán hàng đặc sản, “phố nem Chợ Huyện” đã thành điểm đến thú vị của du khách gần xa. Chính quyền địa phương tạo mọi điều kiện để người dân thuận lợi mở cơ sở làm ăn, tuân thủ các quy định an toàn vệ sinh thực phẩm nhằm “giữ tiếng” cho một trong những thương hiệu đặc sản lớn của đất Bình Định.

Nem Chợ Huyện đã vào siêu thị từ lâu và đã có mặt ở nhiều tỉnh thành trong cả nước, từ thành phố Hồ Chí Minh, Nha Trang đến Gia Lai, Đà Nẵng, rồi đến tận Cao Bằng, Lạng Sơn. Rất nhiều gia đình làng nghề đã nắm bắt cơ hội làm ăn, thu nhập ổn định, đời sống khá giả lên trông thấy. Nhiều người gốc Tuy Phước đã trở về đầu tư sản xuất kinh doanh đặc sản, liên kết đưa nem Chợ Huyện - rượu Bầu Đá đến các đại lý chi nhánh trong và ngoài nước, ông Phú cho biết thêm.

Cơ hội vươn xa

Để được cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu cho đặc sản nem - chả Chợ Huyện, từ năm 2016, sau khi khảo sát, lấy mẫu sản phẩm và tổ chức hội thảo với các hộ sản xuất nem- chả để tiếp thu ý kiến của những người trực tiếp làm ra sản phẩm, huyện đã xây dựng Bộ quy trình sản xuất, tiêu chuần mang nhãn hiệu chứng nhận nem - chả Chợ Huyện và Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu này. Ngoài ra, huyện cũng đã xây dựng bản đồ chỉ dẫn địa lý, logo thương hiệu trên cở sở lấy ý kiến đóng góp của người sản xuất.

Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) vừa có Quyết định (số 62126/QĐ- SHTT, ngày 8/9/2017) cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đối với sản phẩm nem - chả Chợ Huyện. Theo đó, nhãn hiệu được chứng nhận là “Đặc sản nem chả Chợ Huyện” và chủ giấy chứng nhận là UBND huyện Tuy Phước.

Chọn mua nem- chả tại cơ sở sản xuất Bốn Lai

Ông Vũ Tiến Hiệp, Phó Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện cho biết, UBND huyện sẽ công bố công khai Giấy Chứng nhận đăng ký nhãn hiệu này trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các cơ sở sản xuất nem chả trên địa bàn huyện, trong tỉnh, kể cả trong phạm vi cả nước, nếu muốn sử dụng nhãn hiệu này cần phải đăng ký và UBND huyện sẽ cấp phép sử dụng nhãn hiệu. Các cơ sở sản xuất khi được cấp giấy phép phải tuân thủ đúng quy trình sản xuất sản phẩm nem, chả đã được UBND huyện phê duyệt. Trong quá trình sử dụng nhãn hiệu, các ngành chức năng của huyện sẽ thường xuyên kiểm tra, cơ sở nào không thực hiện đúng quy trình sản xuất sẽ phải bị rút giấy; cơ sở nào lợi dụng thương hiệu, không xin phép mà sử dụng bất hợp pháp sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Với nhãn hiệu đã được công nhận, thương hiệu nem chả truyền thống Chợ Huyện nổi tiếng từ nay được bảo hộ trên phạm vi toàn cầu, giá trị sản phẩm được tăng lên và tạo lòng tin cho người tiêu dùng cũng như ưu thế cạnh tranh với sản phẩm cùng loại và tạo ra khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ của đặc sản này, ông Hiệp cho biết thêm.

Từ một đặc sản truyền thống, với nhãn hiệu tập thể được pháp luật công nhận và bảo hộ, đặc sản nem- chả Chợ Huyện có được cơ hội lớn để vươn xa hơn nữa trong và ngoài nước, tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người dân.