UBND huyện Tuy Phướchttps://tuyphuoc.binhdinh.gov.vn/assets/images/logo.png
Thứ ba - 21/02/2023 14:075140
Sáng 19/02/2023, tại Di tích lịch sử - văn hóa Chùa Bà (thuộc thôn An Hòa, xã Phước Quang), UBND huyện Tuy Phước phối hợp với Sở VH&TT tổ chức Lễ đón nhận Bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn. Tham dự buổi Lễ, có đồng chí Phạm Anh Tuấn - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, cùng các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; đồng chí Nguyễn Văn Hùng - Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện; đồng chí Huỳnh Nam - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện, các đồng chí trong Ban Thường vụ Huyện ủy; lãnh đạo các phòng, ban, ngành đoàn thể của huyện; lãnh đạo UBND các xã, thị trấn; Ban quản lý di tích Chùa Bà và đông đảo bà con Nhân dân và du khách thập phương.
Phát biểu tại buổi Lễ, đồng chí Lâm Hải Giang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cho biết: Từ những năm 1610, khi Cảng thị Nước Mặn bước vào thời kỳ phồn vinh, cùng với người Việt, người Minh Hương, cộng đồng các sắc tộc cư trú từ một số vùng, miền di cư đến Nước Mặn mua bán đông đúc thì Chùa Bà được khởi dựng. Buổi đầu là một ngôi miếu đơn sơ để phục vụ nhu cầu tín ngưỡng của một bộ phận Nhân dân. Họ thường đến đây để đi lễ, tỏ lòng cảm ơn Thiên Hậu Thánh Mẫu đã phù hộ cho họ một cuộc sống sung túc, đủ đầy. Dần dần, khi đã an cư, lạc nghiệp, phố cảng Nước Mặn cũng trở nên sầm uất, khang trang và đẹp hơn. Từ đó, tên gọi “Chùa Bà” ra đời và được UBND tỉnh xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh vào năm 2010.
Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn là một trong những lễ hội truyền thống có quy mô lớn và ra đời sớm ở Bình Định. Hàng năm, lễ hội được tổ chức trong 3 ngày (từ ngày cuối của tháng Giêng âm lịch đến ngày 02 tháng Hai âm lịch). Trải qua bao đời tiếp nối gìn giữ, lễ hội trở thành nét sinh hoạt văn hóa truyền thống, mang tính cộng đồng cao của địa phương Tuy Phước. Lễ hội là sự hòa quyện và kết nối giữa hiện tại và quá khứ, là dịp để người dân hiểu nhiều hơn về vùng đất cảng thị và vai trò của Cảng thị Nước Mặn đối với đời sống kinh tế - văn hóa Bình Định qua bao thế kỷ. Các hoạt động trong lễ hội mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc về truyền thống uống nước nhớ nguồn, yêu quê hương đất nước cho các thế hệ mai sau. Từ đó, khơi dậy tinh thần vươn lên trong lao động sản xuất để xây dựng vùng đất có vai trò và ý nghĩa lịch sử này thêm giàu đẹp.
Đồng chí Lâm Hải Giang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, nhấn mạnh: Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thứ tư của tỉnh Bình Định được ghi danh, tiếp sau Võ cổ truyền Bình Định, Hát bội Bình Định và Nghệ thuật Bài chòi Bình Định. Việc lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn được tôn vinh đã góp phần nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa dân gian của loại hình di sản văn hóa phi vật thể này; khẳng định vai trò của lễ hội trong đời sống tinh thần của cộng đồng địa phương, tôn trọng giá trị của di sản tại vùng đất Bình Định, góp phần tạo nên sự đa dạng văn hóa trong tổng thể các giá trị di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam. Đây vừa là niềm vinh dự, tự hào vừa là trách nhiệm lớn lao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Bình Định nói chung, huyện Tuy Phước nói riêng.
Đồng chí Huỳnh Nam - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện phát biểu tại buổi Lễ
Để bảo vệ và phát huy giá trị di sản lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn, đồng chí Huỳnh Nam - Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước khẳng định: “Huyện quyết tâm xây dựng kế hoạch bảo vệ và phát huy di sản lễ hội Chùa bà - Cảng thị Nước Mặn đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững trên địa bàn; tổ chức khôi phục, nhận diện các thành tố đã mai một, những tri thức dân gian liên quan đến di sản và định kỳ tổ chức liên kết, giao lưu các địa phương có di sản tương đồng; xây dựng, giới thiệu, quảng bá di sản gắn với phát triển du lịch. Tôn vinh các nghệ nhân, người nắm giữ di sản, cộng đồng có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ, thực hành, bảo vệ và phát huy giá trị di sản”.
Là người đam mê và là một thành viên cộng đồng dân cư Nước Mặn thuở xưa, xã Phước Quang (huyện Tuy Phước) ngày nay, đồng thời là nghệ nhân trong thực hành, truyền dạy nghi thức tín ngưỡng lễ hội truyền thống của Cảng thị, đô thị cổ Nước Mặn, nghệ nhân Nguyễn Văn Chín - Trưởng ban Ban Quản lý di tích Chùa Bà, bày tỏ ông vô cùng sung sướng khi hay tin lễ hội truyền thống này được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đồng thời, thay mặt các anh, chị, em nghệ nhân đang nắm giữ tín ngưỡng Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn, ông bày tỏ lòng biết ơn trước sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành đối với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể vùng Nước Mặn trong thời gian qua.
Ngay sau phần lễ, đại diện Ban quản lý di tích Chùa Bà và các đại biểu đã thực hiện nghi thức rước bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia “Lễ hội Chùa Bà- Cảng thị Nước Mặn” vào đền thờ Chùa Bà và dâng hương;…
Một số hình ảnh tại Lễ đón nhận bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn
Tác giả bài viết: Xuân Vinh - Trung tâm VH-TT-TT huyện